Interview met Vildan Ekiz

Op Rotterdam Zuid gebeurt een hele hoop. Veel mooie initiatieven zijn ontstaan maar er zijn ook veel achterstanden. Om die te bestrijden is het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ) opgericht. Dit programma is gestart in 2011 met als doel om Zuid in 20 jaar tijd op het niveau van de rest van Rotterdam te brengen. We spraken Vildan Ekiz van het NPRZ over de ontwikkelingen en de samenwerking met Werken als een Paard.

Hi Vildan, wil jij jezelf even kort voorstellen?
Ik ben Vildan Ekiz en ik ben Adviseur School van het Nationaal Programma Rotterdam Zuid. School is een van de vijf pijlers van het NPRZ. De andere zijn Werk, Wonen, Veiligheid en Thuisbasis op Orde; in feite de basis voor een goed leven. Hiervoor werkte ik als programma manager voor een onderdeel van deze pijler School. Zo ben ik ook in aanraking gekomen met Werken als een Paard.

Ik werk aan het programma ‘Gaan voor een baan’, wat voor loopbaanoriëntatie en -begeleiding (lob) zorgt gedurende de schoolperiode van jongeren. Van groep 6 op de basisschool tot aan de uitstroom naar de arbeidsmarkt. Wat we eigenlijk doen in dit programma is dat we, gedurende de schoolloopbaan van een kind, steeds terugkomen en ze laten nadenken over hun talenten en over kansrijke opleidingen en beroepen. En dan met name de kansrijke sectoren zoals zorg, haven en techniek. Dat klinkt voor kinderen op de basisschool heel ver weg dus het moet wel aansluiten bij hun belevingswereld. Het is ontzettend belangrijk om ze kennis te laten maken met een wereld die ze helemaal niet zo heel goed kennen vanuit huis of hun omgeving. En dat willen we eigenlijk gedurende hun hele schoolloopbaan elk jaar herhalen. En in de tweede helft van het voortgezet onderwijs hebben we de ‘AanDeBak-garanties’: dit is een baangarantie voor jongeren van Zuid. Als zijn een kansrijke opleiding kiezen is er een werkgever die al bij de start van die opleiding een baangarantie afgeeft. Deze jongeren weten dan dus al bij de start van hun opleiding dat ze een baan hebben.
We kijken ook samen met onze partners hoe we schooluitval kunnen tegengaan.

Het NPRZ-programma is breder en richt zich op veel meer dan alleen de lob. In feite zijn alle activiteiten erop gericht om het leven van de Zuiderlingen te verbeteren en te versterken. Zo gaan kinderen hier bijvoorbeeld ook 10 uur extra per week naar de basisschool. In die extra uren krijgen ze behalve taal en rekenen ook sport, cultuur, etc. Ook Werken als een Paard vult met zijn activiteiten een deel van die 10 uur. Dus dat is voor ons een hele waardevolle partner.

Waarom is die 10 uur extra leertijd zo belangrijk?
School is de grote gelijkmaker, zeker als het gaat om kinderen die van huis uit niet veel meekrijgen. Via de poorten van de school is iedereen gelijk. We horen eigenlijk allemaal dezelfde kansen te krijgen in de samenleving maar in de werkelijkheid loopt dat vaak anders. Soms hebben kinderen gewoon een extra steun in de rug nodig, en die ondersteuning kan je dan bieden in die tien extra schooluren per week. Je verrijkt ook hun wereldbeeld en dat is heel belangrijk, mede als je weet dat de situatie thuis of op straat wat minder is.

Merk je door bijvoorbeeld deze tien uur extra leertijd al een verschil onder jongeren?
Ja eigenlijk wel. Vorig jaar zijn we gestart met een ronde aan schouwen. In hoeverre de Dagprogrammering goed of juist niet goed gaat en hoe de scholen dit ervaren. Een directeur van een school verteld bijvoorbeeld dat kinderen echt opbloeien door extra lessen. Bijna alle scholen die geschouwd zijn geven ook duidelijk aan dat ze zien dat het een verrijking is voor de kinderen. Je ziet de kinderen echt opbloeien. We zien voor de kinderen in Rotterdam Zuid ook de leerprestaties verbeteren. En je kan het succes niet altijd toeschrijven aan één maatregel, maar alle initiatieven samen zorgen echt voor een grote positieve bijdrage aan de toekomst van de kinderen hier op Zuid.

Er is wel specifiek gekozen voor Rotterdam Zuid, hoe komt dit zo?
In 2011 is het NPRZ opgericht omdat toen werd geconcludeerd door Rijk en gemeente dat de achterstanden op Zuid tot ‘on-Nederlandse proporties’ waren uitgegroeid. Dit was te groot geworden om nog door het stadsbestuur van Rotterdam alleen te kunnen worden bestreden. Op Zuid was een programma nodig met een lange adem en met een integrale aanpak. Dat is dus het NPRZ geworden. In dit programma werken veel partijen samen: woningcorporaties, scholen, gemeente, Rijk, Openbaar Ministerie, reclassering, politie, werkgevers. Het NPRZ werkt met pijlers die je kan zien als de basis van een goed leven op Zuid: School, Werk, Wonen, Veiligheid en Thuisbasis op Orde. Al deze pijlers samen hebben één ding gemeen: het gezin of de persoon staat centraal. Het is een 20-jarig programma en we zijn dus ruim over de helft.

We zijn best een klein programmabureau, daarom hebben we een uitvoeringsplan. Want de uitvoering van de acties ligt bij de partners van het NPRZ. Het NPRZ zijn wij eigenlijk met z’n allen, iedereen die eraan meewerkt, dus ook Werken als een Paard. Mijn rol als adviseur van de pijler School is dat ik zorg dat iedereen elkaar weet te vinden en samenwerkt aan de afgesproken doelen. Ik hou ook in de gaten hoe het loopt, dat de scholen het kunnen blijven uitvoeren, dat er de juiste middelen voor zijn, etc.

En hoe ben je in contact gekomen met Werken als een Paard?
Zij werkten al op Zuid en het was dus een kwestie van kennismaken. Het is heel mooi om te zien dat ze zich specifiek richten op een groep kinderen die het echt kunnen gebruiken, dat is heel fijn en waardevol.

Er gebeurt momenteel ontzettend veel op Zuid, is het op een gegeven moment niet te veel?
Het is hier enorm groot. Zuid heeft ruim 210.000 inwoners en is zo groot als Eindhoven. Alleen al de hoeveelheid basisscholen op Zuid ligt rond de 60. Dat zijn er echt veel. We willen ook graag dat alle scholen dezelfde kansen krijgen en een goed kwalitatief aanbod krijgen. Dat betekent ook dat er ontzettend veel goede initiatieven en mensen beschikbaar moeten zijn, dat het structureel is en dat het aanbod blijvend is zonder veel uitval. Dus je wil graag partners die weten wat ze willen, kwaliteit kunnen waarborgen en goede mensen beschikbaar hebben. Dus je hebt een flinke en uitgebreide club nodig zodat scholen er ook allemaal gebruik van kunnen maken. Het is niet de bedoeling dat dit leidt tot versnippering, dus vanuit het NPRZ houden we heel duidelijk de rode draad in de gaten. En zorgen we dat alle partners die actief zijn in Rotterdam Zuid ook van elkaar op de hoogte zijn.

Toen het lob-programma van het NPRZ van start ging werden de sectoren zorg, haven en techniek aangemerkt als kansrijke sectoren. In principe zien we dat dit nog steeds het geval is. Er wordt ook veel onderzoek gedaan want we zetten wel in op deze sectoren maar wat zien we eigenlijk gebeuren? Momenteel is overal werk te vinden vanwege een krapte op de arbeidsmarkt. Maar we willen ook kunnen garanderen dat de jongeren een baan vinden die duurzaam is en met een veel beter salaris dan kom je toch wel weer uit op de kansrijke sectoren. We hebben het inmiddels wel uitgebreid naar een aantal andere sectoren die tekorten hebben zoals het onderwijs, politie en kinderopvang. Aan het einde van de rit willen we gewoon dat de jongeren goed terecht komen, dat is ons hogere doel.

Er zit nu 10 jaar voor jullie op, wat zijn tot nu toe de grootste veranderingen die jullie hebben gezien in Rotterdam Zuid?
We zien dat de leerprestaties en het onderwijsniveau hoger zijn dan bij de start in 2011. Daarnaast zien we ook een stijging in het aantal leerlingen dat een opleiding kiest in de kansrijke sectoren. Dat is wel echt verschillend van de rest van Rotterdam en de andere grote steden in Nederland. Dat is wel heel erg goed om te merken. De problematiek die hier heerst heb je ook niet zomaar opgelost, daarom is het belangrijk dat we voorlopig nog jaren doorgaan met het investeren in Zuid.

Je bent ook gevraagd om in ons Comité van Aanbeveling te komen. Wat vind je daarvan?
Ja superleuk natuurlijk! Ik draag Werken als een Paard een warm hart toe en ik vind het leuk om mee te denken. Vooral ook omdat in zie wat een organisatie als Werken als een Paard kan betekenen voor kinderen in Rotterdam Zuid.